“Markanızın stratejisi nedir?” sorusunu duyduğumda, ben de şunu sormak isterim: “Strateji derken?”

Çünkü, strateji derken yeryüzünde herkesin aynı şeyi anlamadığı açık. Bu nedenle, nazikçe “Strateji derken?” diye, soru sahibinin neyi kast ettiğini sormanın faydası olduğunu düşünüyorum.

Öte yandan, çoğu kitapta markanın stratejisi diye ayrılan ve en ince detayına kadar deşifre edilmiş o kadar vaka var ki, bu tip bir soruyu sorana da hak vermek gerekiyor. Ancak yine de “Strateji” meselesi gündeme geldiğinde, stratejiden ne anladığımız konusunda hemfikir olmanın önemli olduğunu düşünüyorum.

“Strateji nedir?” sorusu benim aklıma 90’ların başında düştü. İnternetin de o zamanlar olmadığını düşünürsek (aslında iyi ki yoktu), çalmadığım uzman kapısı, taramadığım kitap kalmadı desem yanlış olmaz. En sonunda, pazarlama uzmanlarından daha çok, Sun Tzu’yu detaylı olarak incelediğimde, stratejinin ne olup ne olmadığı ile ilgili olarak zihnimin aydınlanmaya başladığını söyleyebilirim.

Hal böyle olunca, “Strateji nedir?” sorusu dışında başka bir noktaya daha geldim. Gerçekten güncel bir stratejiden bahsediyorsak, “markanızın stratejisi nedir?” sorusuna cevap vermenin pek de akla uygun olmadığı açıktır. Çünkü, güncel bir markalama vakası ile ilgili konuşuyorsak, “markanızın stratejisi nedir” sorusunun cevaplanabilir değil, ancak tahmin edilebilir düzeyde olacağını söyleyebilirim. Böyle bir soruya bir marka stratejistinin cevap vermesinin de, bir komutanın “düşman cephesinin tüm mevzilerine saldırmayacağız, cepheyi tek hattan delerek arkalarına dolanacak ve dağılmalarını sağlayacağız” diye açıklama yapması arasında hiçbir fark yoktur.

Özetle, yukarıdaki kapsamda bir yaklaşım yoksa, zaten “Strateji” de yok demektir. Elde olan ve uygulamaya konulmuş “şey” için ise, “strateji değil de, acaba nedir” diye ayrıca bakmak gerekir. Kim bilir, belki sadece bir taktiktir. Bu durumda da, bir taktiği strateji diye ballandırarak anlatmanın bir anlamı olmasa gerek.

“Strateji” kavramı ile ilgili bir diğer önemli konu, stratejinin bütünsel bir mesele olduğu gerçeğidir. Yani bir vizyon doğrultusunda, pek çok başarı alanının altında, nelerin yapıldığının ve nasıl uygulandığının cevabının verilmesidir. Takdir edersiniz ki, bu kapsamda bir güncel içeriği de, kimse kimseye anlatmaz.

O zaman “Markanızın stratejisi nedir?” sorusunun pek cevaplanabilir bir soru olmadığı gibi bir sonuca geliyoruz. Gerek, verilen cevabın gerçek ve güncel bir strateji olup olmadığı açısından; ve gerekse, gerçek ve güncel bir stratejinin anlatılamayacak kadar gizli olması nedeniyle, gerçek ve güncel olan bir strateji anlatılamaz.

“Strateji”, rakipleri zorlayacak ve sizi zafere götürecek özgün bir fikir etrafında, başarı alanları belirlenerek güçlü bir şekilde planlanmış eylemler bütünü olduğuna göre, “Markanızın stratejisi nedir?” sorusuna ancak tahmin yürütülebileceğini düşünüyorum.

Bu nedenle, “Strateji” olarak anlatılan pek çok şey, belki de gerçekte sadece planlamadır. Bu duruma, bir de bu gözle bakmakta fayda var.

Saygılarımla